Wyjazd do Macedonii

PRZYDATNE INFORMACJE:
• Dewizy można wymieniać w bankach i kantorach. Niektóre sklepy i hotele przyjmują euro. Generalnie płatności realizuje się gotówką. Można płacić kartą (American Express, Visa, Diners, MasterCard/EuroCard, Maestro) prawie we wszystkich hotelach, restauracjach, w dużych sklepach. Obowiązuje dokumentowanie sprzedaży i zakupów paragonami fiskalnymi.
• Instytucje publiczne pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8.30–16.30. Sklepy czynne są od poniedziałku do piątku od 8.00 do 20.00, w soboty od 8.00 do 15.00 (w sezonie turystycznym w regionach wypoczynkowych do 23.00). Banki czynne są od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00–19.00; w sobotę 8.00–12.00.
• Zaopatrzenie sklepów jest niejednolite. Ceny produktów o porównywalnej jakości są podobne lub wyższe niż w Polsce.
• Na terenie Macedonii obowiązuje czas i zmiany czasu identyczne z polskim (czas środkowoeuropejski GMT + 1).
• W mapy i przewodniki najlepiej zaopatrzyć się przed wyjazdem z Polski.

WIZA, PRZEPISY WJAZDOWE. Decyzją rządu Macedonii 20 kwietnia 2006 r. został zniesiony obowiązek wizowy dla obywateli polskich (dotyczy to posiadaczy wszystkich rodzajów paszportów) przy pobycie do 90 dni oraz przejeździe tranzytowym. Wymagana jest tzw. zielona karta, bez której nie można wjechać samochodem na terytorium Macedonii. Szczegółowych informacji na temat warunków wjazdu i pobytu na terytorium Macedonii udziela Ambasada Republiki Macedonii w Warszawie; są one także dostępne na stronie internetowej macedońskiego MSZ: www.mfa.gov.mk/default_en.as .

PRZEPISY CELNE. Przepisy celne nie odbiegają od norm międzynarodowych. Macedońscy celnicy drobiazgowo przestrzegają regulacji dotyczących wwozu lub wywozu z Macedonii niektórych dóbr, w tym przedmiotów uznanych za wartościowe lub o znaczeniu historycznym. Surowo karane są wwóz, wywóz, handel oraz posiadanie wszelkiego rodzaju narkotyków i środków halucynogennych. Osoby skazane za ich przemyt nie mogą liczyć na odbywanie wyroku w polskim więzieniu. Gdy celem przyjazdu jest pobyt lub przejazd tranzytem, można wwozić jedynie towary na potrzeby osobiste. Należy zadeklarować wwóz bądź wywóz kwot wyższych niż 2000 EUR. Służby celne mogą zażądać udokumentowania pochodzenia pieniędzy. Praktycznie nie ma możliwości uzyskania zwrotu podatku VAT za zakupione towary.

PRZEPISY PRAWNE. Za posiadanie wszelkiego rodzaju narkotyków i środków halucynogennych grożą surowe kary. Drobne wykroczenia są surowo karane. Każda kolizja drogowa zgłoszona policji trafia przed kolegium ds. wykroczeń lub do sądu.

MELDUNEK. Jeżeli pobyt przekracza 3 dni, należy dopełnić obowiązku meldunkowego. W przypadku noclegów organizowanych we własnym zakresie meldunku dokonuje się na miejscowym posterunku policji. W innych sytuacjach obowiązek ten ciąży na właścicielu hotelu, pensjonatu, kempingu lub kwatery.

UBEZPIECZENIE. Nie ma regulacji dotyczących konieczności posiadania ubezpieczeń zdrowotnych. Wymagane są zielone karty wydawane przez polskie towarzystwa ubezpieczeniowe. Są one honorowane pod warunkiem wyszczególnienia w nich Macedonii (symbol MK). Wymagane jest także ubezpieczenie pojazdu OC.

SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA. Od turystów z krajów europejskich nie wymaga się obowiązkowych szczepień. Nie występują też szczególne zagrożenia sanitarno-epidemiologiczne, w tym ptasia grypa. Infekcje wirusowe są groźne jesienią i wiosną. Aktualne informacje o epidemiach chorób zakaźnych dostępne są na stronie internetowej Światowej Organizacji Zdrowia (WHO): www.who.int . Zaleca się picie wyłącznie wody przegotowanej lub butelkowanej. Żywność najlepiej kupować w sprawdzonych miejscach. Wyjąwszy nieszczęśliwe wypadki, z opieki medycznej można korzystać na zasadach płatności. Koszt wizyty lekarskiej to minimum 500 MKD. Wyposażenie szpitali i klinik państwowych odbiega od standardów europejskich. Dostępne są podstawowe usługi medyczne. Leczenie specjalistyczne może być problemem.

INFORMACJE DLA KIEROWCÓW. Polskie prawo jazdy jest honorowane. Jednak w przypadku dłuższych pobytów, przekraczających 3 miesiące, wskazane jest posługiwanie się międzynarodowym prawem jazdy. Przy pobytach dłuższych niż 6 miesięcy należy obowiązkowo wymienić je na macedońskie prawo jazdy. Jeśli podróżujący nie jest właścicielem pojazdu, powinien mieć stosowne pełnomocnictwo. Dozwolona prędkość na obszarze zabudowanym wynosi 60 km/godz., na obszarze nie zabudowanym 80 km/godz., na autostradzie 120 km/godz. Autostrady są płatne. Koszty opłat autostradowych podczas tranzytu przez Macedonię (stan z 14.12.2006 r.) z Serbii do Grecji wynoszą odpowiednio dla samochodu osobowego 260 MKD (ok. 4,2 EUR), dla autokaru 755 MKD (ok. 12,3 EUR), dla samochodu ciężarowego 1505 MKD (ok. 25 EUR). Opłata za przejazd przyjmowana jest w walucie miejscowej lub w euro – w tym drugim przypadku jednak jest relatywnie wyższa. Także w denarach płaci się za tankowanie na stacjach benzynowych. Ceny paliw (benzyna bezołowiowa i Super, diesel 1 i 2) uzależnione są od rynku światowego i nie odbiegają od polskich. Stan autostrad i głównych dróg jest dobry, lokalne często są zaniedbane i słabo oznakowane. Na drogach wiodących przez góry kierowcy mogą natrafić na kamienie, odłamki skalne, martwe zwierzęta, zgubiony ładunek. Drogi rzadko bywają zatłoczone (wyjątkiem są przejścia graniczne z Grecją), natomiast stosunek kierowców do zasad ruchu i przepisów bywa dość nonszalancki. Do podstawowych wykroczeń drogowych należą przejazd na czerwonym świetle, niesygnalizowanie skrętu i wymuszanie pierwszeństwa. Obecnie Macedonia plasuje się wśród krajów o proporcjonalnie najwyższej liczbie ofiar śmiertelnych wypadków drogowych. Wiele samochodów jest w złym stanie technicznym, nierzadko brak im tylnych lub przednich świateł. Bez świateł i często pod prąd jeżdżą rowerzyści. Należy też zwracać szczególną uwagę na pieszych, przechodzących przez jezdnię w niedozwolonych miejscach. W sezonie zimowym (15 listopada–15 marca) do obowiązkowego wyposażenia należą łańcuchy. Zakres usług i dostęp do pomocy drogowej są ograniczone. Telefony alarmowe: policja 192, pogotowie ratunkowe 194, pomoc drogowa 196. Uwaga: przez cały rok obowiązuje jazda z włączonymi światłami mijania. Za niestosowanie się grożą mandaty (2000 MKD = ok. 32 EUR). Grzywny za inne wykroczenia: jazda z nie zapiętymi pasami bezpieczeństwa – 1000 MKD, jazda z niedozwoloną prędkością – od 1500 MKD, nieprawidłowe parkowanie – 1500 MKD, rozmowa przez telefon komórkowy w czasie prowadzenia pojazdu – 2500 MKD.

PODRÓŻOWANIE PO KRAJU. Wolno podróżować po całym terytorium z wyjątkiem miejsc wyłączonych odrębnymi przepisami (np. obszary przygraniczne, strefy zmilitaryzowane). Fotografowanie obiektów, które mogą być uznane za mające znaczenie wojskowe lub za istotne dla bezpieczeństwa, może być przyczyną problemów z miejscowymi władzami. Podróżując w północno-zachodniej części kraju, położonej przy granicy z Kosowem i Albanią, należy zachować szczególną ostrożność. Ze względu na zagrożenie minowe nie zaleca się podróżowania po nie utwardzonych, mało uczęszczanych drogach lokalnych w tych regionach. Pozostałą część kraju uznać należy w zasadzie za bezpieczną. Należy zatrzymywać się w miejscach wyznaczonych, nocować w zarejestrowanych motelach lub kwaterach prywatnych. Ceny w lepszych hotelach są dla cudzoziemców przeważnie wyższe. Można znaleźć nocleg również w pensjonatach i na kempingach. Ceny ulegają sezonowym wahaniom. Sieć informacji turystycznej jest słabo rozwinięta. Przed przyjazdem warto odwiedzić strony internetowe z informacjami turystycznymi: www.exploringmacedonia.com, www.economy.gov.mk , www.idividi.com.mk . Środki publicznego transportu są często w złym stanie technicznym. Nie ma bezpośredniego połączenia lotniczego Warszawa–Skopje. Na terenie Macedonii znajdują się dwa lotniska międzynarodowe: w Skopje (tel. 00389 2 31 48 333) i w Ochrydzie (tel. 00389 46 33 656). Internetowa informacja o połączeniach lotniczych: www.airports.com.mk .

BEZPIECZEŃSTWO. Po konfliktach etnicznych w 2001 r. sytuacja ustabilizowała się i ulega dalszej poprawie. Przyczyną sporadycznych lokalnych incydentów (eksplozje bomb, strzelaniny), stwarzających zagrożenie także dla turystów, są głównie porachunki świata przestępczego. Częściowo dochodzi do nich także na tle etnicznym. Zagrożenie przestępczością pospolitą nie odbiega od przeciętnego europejskiego poziomu. Najbardziej niebezpieczne pod tym względem są tereny północno-zachodnie kraju. Dominują pospolite kradzieże uliczne, włamania do samochodów, głównie w miejscowościach turystycznych w sezonie letnim. Podróżujący do Macedonii powinni omijać demonstracje i zgromadzenia publiczne, mogą również natrafić na blokady dróg. Zagrożeniem naturalnym występującym na terenie Macedonii są wstrząsy sejsmiczne i powodzie.

RELIGIA, OBYCZAJE. Dominuje prawosławie i islam. Osoby przyjeżdżające na zaproszenie tutejszych organizacji religijnych muszą ubiegać się o specjalną wizę zezwalającą na udział i odprawianie obrzędów religijnych. Nie ma szczególnych norm obyczajowych, z wyjątkiem tych związanych z religią islamu, zwłaszcza na prowincji. Macedończycy są tradycyjnie gościnni, do Polski i Polaków odnoszą się z dużą życzliwością.

źródło: MSZ