Wyjazd do Niemiec

PRZEPISY WJAZDOWE. Obywatele polscy korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach Unii Europejskiej/Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dokumentem podróży uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu (niezależnie od jego celu) na terytorium Republiki Federalnej Niemiec do 90 dni jest paszport bądź dowód osobisty (nowego i starego wzoru – ten drugi ważny do końca 2007 r.). Przed wyjazdem należy się upewnić, czy dokument jest w wystarczająco dobrym stanie technicznym, pozwalającym stwierdzić tożsamość (szczególną uwagę w przypadku starszych, książeczkowych dowodów osobistych należy zwrócić na aktualność zdjęcia) i czy jest ważny co najmniej 3 miesiące ponad planowany okres pobytu.
W przypadku utraty dokumentu tożsamości obywatel polski ma obecnie możliwość wjazdu na terytorium RP. W tym celu powinien zgłosić się w placówce Straży Granicznej i przedstawić pisemne potwierdzenie przez policję zgłoszenia utraty dokumentu tożsamości oraz złożyć pisemne oświadczenie o utracie dokumentu. Osoba taka po potwierdzeniu jej danych osobowych może przekroczyć granicę.

W przypadku pobytu nie przekraczającego trzech miesięcy obywatele UE uzyskują prawo pobytu w innym państwie członkowskim bez żadnych dodatkowych warunków i formalności, poza koniecznością posiadania ważnego dowodu tożsamości lub paszportu i dopełnienia obowiązku meldunkowego. Prawo swobodnego przemieszczania się i pobytu uzyskuje też członek rodziny obywatela UE, niezależnie od jego przynależności państwowej. Jeżeli jednak członek rodziny obywatela polskiego jest obywatelem państwa podlegającego obowiązkowi wizowemu przy wjeździe do Niemiec, powinien uzyskać wizę w placówce konsularnej RFN w Polsce. Ograniczenia swobodnego przemieszczania się i pobytu mogą mieć miejsce jedynie z uwagi na zasady polityki bezpieczeństwa i zdrowia publicznego.

Pobyt powyżej 90 dni. Prawo pobytu na okres przekraczający trzy miesiące uzyskują obywatele UE:
• zatrudnieni lub prowadzący działalność gospodarczą w państwie członkowskim UE;
• mający wystarczające środki utrzymania dla siebie i członków swojej rodziny, aby nie stanowić podczas swego pobytu obciążenia dla systemu pomocy społecznej przyjmującego państwa członkowskiego, oraz mający pełne ubezpieczenie zdrowotne;
• przybyli do państwa członkowskiego w celu podjęcia nauki, w tym szkolenia zawodowego, oraz mający pełne ubezpieczenie zdrowotne i środki finansowe na utrzymanie.

Dodatkowe informacje w wersji elektronicznej są dostępne na stronie internetowej Ambasady RP w Berlinie: www.wirtschaft-polen.de/pl/pdf/info/dzialalnosc_gosp_rfn_ eu.pdf  – „Informacja dla obywateli polskich zamierzających prowadzić działalność gospodarczą i podjąć pracę na terenie RFN”, oraz na stronie MSZ: www.msz.gov.pl w dziale Informacje konsularne – „Informacje dla obywateli polskich wyjeżdżających do innych krajów UE/EOG”. Patrz także:
www.ambasadaniemiec.pl .

PRZEPISY CELNE. Do Niemiec można wwieźć obecnie do 10 l spirytusu, 20 l wyrobów spirytusowych (np. likier, sherry, porto), 90 l wina (w tym tylko 60 l wina musującego) i 110 l piwa oraz – w okresie przejściowym do 31 grudnia 2008 r. – 200 szt. papierosów. Natomiast osoby zajmujące się przewozem towarów w ramach działalności gospodarczej – każdorazowo na podstawie listu przewozowego – są uprawnione wyłącznie do jednorazowego wwozu na teren RFN tylko 40 szt. papierosów. Kontrola celna może być prowadzona na całym terytorium państwa. Zaleca się posiadanie dowodów zakupu na przedmioty wywożone z Niemiec. Sprzęt strzelecki typu Paintball jest traktowany w Niemczech jak broń. Przywóz do Niemiec lub tranzyt przez Niemcy tego sprzętu jest możliwy bez zezwolenia, jeżeli jest on oznakowany literą F. Jeśli nie ma takiego oznaczenia, władze niemieckie żądają okazania pozwolenia na broń lub Europejskiej Karty Broni Palnej oraz udokumentowania celu podróży z bronią.
Przewóz zwierząt domowych. Od 1 października 2004 r. pies, kot czy fretka towarzyszące właścicielom w podróży do Niemiec (a także pozostałych państw Unii Europejskiej) zgodnie z wymogami prawa unijnego muszą mieć paszporty. Do wyrobienia paszportu zwierzęcia z emblematem UE potrzebne są dokumenty zawierające dane o właścicielu zwierzęcia oraz informacje na temat imienia zwierzęcia, jego gatunku, rasy, płci, daty urodzenia i umaszczenia. Niezbędne jest także przedstawienie zaświadczenia o szczepieniach i przebytych chorobach. Zwierzę musi mieć identyfikator w postaci elektronicznego chipu, którego numer i miejsce umieszczenia będą odnotowane w paszporcie. Zdjęcie zwierzęcia w paszporcie nie jest obowiązkowe. Paszporty wydają lecznice weterynaryjne, których spis znajduje się na stronie internetowej Krajowej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej. Te same zasady obowiązują w podróżach z psami i kotami do państw nie należących do UE, ale mających ten sam poziom ochrony przed wścieklizną, tzn. do Andory, Islandii, Lichtensteinu, Monako, Norwegii, San Marino, Szwajcarii i Watykanu.

MELDUNEK. Osoby przybywające do RFN (na okres do 90 dni lub dłuższy) podlegają obowiązkowi meldunkowemu. Należy go dopełnić najpóźniej w ciągu 7 dni od wjazdu w urzędzie meldunkowym właściwym dla miejsca pobytu (urzędy meldunkowe usytuowane są zazwyczaj w urzędzie miasta lub gminy, tzw. Einwohnermeldeamt; w większych miastach – Bürgeramt) i odebrać potwierdzenie zameldowania. Zameldowania w hotelu, schronisku, na kempingu itp. dokonywane są z urzędu.
W przypadku planowanego pobytu powyżej trzech miesięcy należy w tym samym urzędzie wypełnić i podpisać odpowiedni formularz, aby uzyskać należne obywatelom państw UE potwierdzenie prawa pobytu na okres dłuższy niż trzy miesiące.

SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA. W Niemczech nie występują szczególne zagrożenia sanitarno-epidemiologiczne i nie są wymagane szczepienia. Osoby opłacające składki na ubezpieczenie zdrowotne w NFZ w Polsce mają prawo do opieki medycznej w Niemczech w ramach tego ubezpieczenia. Niezbędnym dokumentem jest obecnie Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). Aby ją otrzymać, wystarczy zgłosić się do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia. Na podstawie EKUZ przysługują świadczenia zdrowotne w zakresie koniecznym, tj. w przypadkach nagłych dolegliwości, choroby czy wypadku. Lekarz udzielający pomocy ustala, czy dane świadczenie jest konieczne, biorąc pod uwagę jego charakter oraz przewidywany okres pobytu ubezpieczonego w Niemczech. Kartę okazuje się bezpośrednio w placówce służby zdrowia. Uwaga: ponieważ EKUZ nie zapewnia pokrycia kosztów specjalistycznego transportu medycznego do Polski, wskazane jest wykupienie dodatkowego prywatnego ubezpieczenia. Bliższe informacje: www.nfz.gov.pl.
Korzystając w Niemczech z opieki medycznej, należy liczyć się z obowiązkiem opłacenia gotówką 10 EUR (bez względu na posiadanie EKUZ) przy pierwszej wizycie u lekarza w danym kwartale roku (tzw. opłata kwartalna) oraz z opłatą w wysokości 10% kosztów transport sanitarnego do szpitala na terenie Niemiec.
Orientacyjna cena standardowej wizyty lekarskiej (prywatnej lub w przypadku braku EKUZ) wynosi ok. 50 EUR. Cena jednej doby pobytu w szpitalu (bez kosztów badań, zabiegów i operacji) – od 500 EUR.

INFORMACJE DLA KIEROWCÓW. Prawo jazdy wydane przez polskie władze uprawnia do prowadzenia pojazdu w Niemczech. Od 1.05.2004 r. nie ma obowiązku wymiany polskiego prawa jazdy na niemieckie. Przy wjeździe do Niemiec samochód należy oznaczyć międzynarodowym symbolem kraju, w którym jest zarejestrowany.
Obywatele polscy podróżujący samochodem są obowiązani mieć ważny dowód krajowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej na samochód (a dodatkowo na przyczepę, jeśli podróżują z przyczepą). Chociaż po 1.05.2004 r. zielona karta nie jest obowiązkowa, z przyczyn praktycznych zaleca się jej posiadanie w czasie podróży – stanowi ona oczywisty dowód ubezpieczenia samochodu w kraju. Polisy polskich towarzystw ubezpieczeniowych w zakresie ubezpieczeń komunikacyjnych są uznawane bez ograniczeń. Z uwagi na ograniczone możliwości samodzielnych napraw pojazdu (jest to niedozwolone np. na autostradach) oraz stosunkowo wysokie koszty usług w specjalistycznych warsztatach zaleca się wykupienie polisy oraz książeczki MPS (Międzynarodowej Pomocy Samochodowej), sprzedawanej przez Polski Związek Motorowy.

Przejazd autostradami w Niemczech dla samochodów osobowych jest bezpłatny. Limity prędkości na drogach w Niemczech wynoszą 100 km/h w terenie nie zabudowanym i 50 km/godz. na obszarze miejskim (jeżeli znaki drogowe nie wskazują inaczej). Sugerowana maksymalna prędkość na autostradzie wynosi 130 km/godz. Przekroczenie dozwolonej prędkości (w ruchu miejskim 50 km/godz., a lokalnie 30 km/godz. – często oznaczone dodatkowo słowem ZONE) karane jest mandatem, a w bardziej drastycznych przypadkach także zatrzymaniem prawa jazdy. Z uwagi na bardzo duże natężenie ruchu pojazdów w strefach miejskich normą są trudności z parkowaniem. Zaleca się zwrócenie szczególnej uwagi na ograniczenia dotyczące parkowania samochodów. Parkowanie na miejscach dla inwalidów możliwe jest tylko z widocznym dokumentem za szybą potwierdzającym posiadanie uprawnień inwalidzkich. W miastach kierowca powinien zwracać szczególną uwagę na pieszych i rowerzystów, którzy na przejściach i ścieżkach rowerowych korzystają z bezwzględnego pierwszeństwa. W przypadku kolizji z rowerzystą lub pieszym kierowca samochodu musi liczyć się ze szczegółowym postępowaniem wyjaśniającym, nawet jeśli nie było poważnych następstw zdarzenia.

Uwaga na autostopowiczów! Zabranie przygodnego pasażera, zarówno obywatela UE, jak i spoza UE, może spowodować poważne konsekwencje dla kierowcy (właściciela) samochodu, a nawet współpasażerów, jeżeli np. w czasie kontroli na granicy lub innej kontroli (np. celnej) okaże się, że osoba ta ma przy sobie niedozwoloną ilość towarów akcyzowych (papierosów) lub środki odurzające. Należy pamiętać, że sam przewóz pasażerów – np. obywateli spoza krajów UE i Europejskiego Obszaru Gospodarczego – przebywających nielegalnie w Niemczech jest traktowany jako przestępstwo. W takich przypadkach kierowcy (właścicielowi) pojazdu i ewentualnym współpasażerom mogą grozić sankcje w postaci aresztu (więzienia) i konfiskaty pojazdu.
Podróżujący samochodem, który według niemieckich przepisów nie może być dopuszczony do ruchu, muszą liczyć się z wysokimi mandatami wymierzanymi przez policję. W takich przypadkach samochód zostaje odholowany na parking, a właściciel obciążony zryczałtowaną opłatą za badanie techniczne. Prawo niemieckie zawiera niezwykle precyzyjnie określony katalog wykroczeń drogowych i wysokości kar za każde z nich (tzw. Bußgeldkatalog). W związku z tym podejmowanie przez kierowcę dyskusji z policją drogową na temat wysokości mandatu nałożonego za wykroczenie jest bezcelowe i zwykle tylko pogarsza sytuację. Odmowa zapłacenia mandatu na miejscu wiąże się zawsze ze skierowaniem sprawy na drogę sądową (lub postępowaniem karno-nakazowym), a także – jako reguła – z zatrzymaniem posiadanych przez kierowcę pieniędzy na poczet ewentualnej kary i kosztów postępowania.
W ramach kontroli drogowej skrupulatnie sprawdza się prawo jazdy i dokumenty pojazdu. Jeśli w dokumentach znajdują się jakiekolwiek nieczytelności, uszkodzenia, poprawki lub przeróbki, dokumenty te i samochód zostają zatrzymane oraz rozpoczyna się postępowanie wyjaśniające. Kosztami obciążony jest kierowca (holowanie, parkowanie, koszty badania technicznego pojazdu, kara pieniężna itd.). Podobnie rzecz wygląda w przypadku podejrzenia o naruszenie oryginalnych wybitych numerów nadwozia lub silnika pojazdu, zwłaszcza w samochodach produkcji niemieckiej. Policja bardzo rygorystycznie kontroluje stan techniczny pojazdów. Jeżeli stwierdzi poważne usterki, może zatrzymać dowód rejestracyjny i nałożyć wysoką karę pieniężną rzędu kilkuset euro, obciążyć kierowcę kosztami odholowania pojazdu do warsztatu i innymi opłatami administracyjnymi, wraz z kosztami pracy służb publicznych przy usuwaniu szkód w środowisku naturalnym, powstałych np. wskutek wycieku płynów z silnika. Podobne konsekwencje mogą spotkać kierowcę, który samodzielnie naprawia samochód w miejscu niedozwolonym (przeprowadzanie napraw jest dozwolone wyłącznie w warsztatach).

PODRÓŻOWANIE PO KRAJU. Poza sytuacjami wyjątkowymi w RFN nie ma ograniczeń swobody podróżowania po kraju.

BEZPIECZEŃSTWO. Nie ma szczególnego zagrożenia przestępczością pospolitą poza kradzieżami kieszonkowymi na dworcach kolejowych, lotniskach, podczas imprez masowych itp. Jeżeli staniemy się ofiarą przestępstwa, należy zgłosić się na policję lub wezwać ją telefonicznie (tel. 110). Należy zadbać o sporządzenie protokołu zdarzenia i poprosić o jego kopię. W razie wypadku lub konieczności uzyskania pomocy lekarskiej należy wezwać pierwszą pomoc medyczną (tel. 112).

źródło: MSZ