Wyjazd na Słowację

PRZEPISY WJAZDOWE. Obywatele polscy korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach Unii Europejskiej. Dokumentem podróży uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu (niezależnie od jego celu) na terytorium Republiki Słowackiej do 90 dni jest paszport bądź dowód osobisty (starego i nowego wzoru – ten drugi obowiązuje tylko do końca 2007 r.). Przed wyjazdem należy się upewnić, czy dokument jest w wystarczająco dobrym stanie technicznym i pozwala na stwierdzenie tożsamości (szczególną uwagę w przypadku starszych, książeczkowych dowodów osobistych należy zwrócić na aktualność zdjęcia).
Obowiązuje przepis, że cudzoziemiec wjeżdżający na terytorium Słowacji powinien mieć 3250 SKK (dzieci do 16. roku życia – połowę tej kwoty) lub ich równowartość w dowolnej walucie wymienialnej na każdy dzień pobytu. Od obywateli UE wymóg ten jest egzekwowany tylko w wyjątkowych przypadkach. Dokument potwierdzający wykupienie świadczeń turystycznych (opłacone noclegi, wyżywienie, pobyt w sanatorium itp.) częściowo zwalnia z tego wymogu.
Obywatel Unii Europejskiej zamierzający przebywać w Republice Słowackiej dłużej niż trzy miesiące składa osobiście we właściwym oddziale Policji ds. Cudzoziemców (Cudzinecká polícia) wniosek o rejestrację pobytu, jeśli: a) jest zatrudniony, b) prowadzi działalność gospodarczą, c) uczęszcza do szkoły państwowej lub uznanej przez państwo, d) posiada środki finansowe na utrzymanie na czas pobytu oraz ubezpieczenie zdrowotne na terytorium Republiki Słowackiej, lub e) istnieje przypuszczenie, że podejmie pracę. Do wniosku o rejestrację należy dołączyć dokument podróży.

PRZEPISY CELNE. Zgodne z normą unijną.

PRZEPISY PRAWNE. Niezastosowanie się do poleceń funkcjonariuszy policji, zanieczyszczenie miejsca publicznego, naruszenie ciszy nocnej i wywołanie zgorszenia w miejscu publicznym zagrożone są mandatem do wysokości 1000 SKK. Coraz częściej można spotkać się z zakazem palenia wyrobów tytoniowych w miejscach publicznych. Palenie papierosów w pociągu, autobusie, na przystanku autobusowym, na krytych peronach, w ośrodkach kultury, zamkniętych obiektach sportowych, w przestrzeni publicznej urzędów, sklepów, muzeów, kin itp. zagrożone jest mandatem do 5000 SKK. W każdej sytuacji o wysokości mandatu decyduje policjant, który może odstąpić od wymierzenia kary finansowej i poprzestać na pouczeniu.
Policja może w dowolnej sytuacji poprosić o okazanie dowodu tożsamości. W przypadku odmowy wylegitymowania się lub braku dokumentów policja ma prawo zabrać legitymowanego na posterunek, gdzie powinna zostać sprawdzona tożsamość.

MELDUNEK. Obywatel Unii Europejskiej w ciągu 10 dni roboczych od wjazdu na terytorium Słowacji powinien dokonać meldunku w miejscowym oddziale Policji ds. Cudzoziemców, podając dzień rozpoczęcia pobytu, miejsce pobytu oraz przewidywaną długość pobytu, jeżeli obowiązkowi takiemu nie podlega osoba udzielająca noclegu (hotel, pensjonat, właściciel kwatery prywatnej).

UBEZPIECZENIE. Słowackie służby graniczne mogą żądać okazania potwierdzenia wykupienia polisy ubezpieczeniowej pokrywającej koszty leczenia, transportu, badań itp. W przypadku braku ubezpieczenia mogą odmówić wjazdu.

SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA. W Republice Słowackiej nie występuje zagrożenie sanitarno-epidemiologiczne, wobec czego nie są wymagane dodatkowe szczepienia. Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) umożliwia obywatelom polskim korzystanie z opieki medycznej na takich samych warunkach, na jakich korzystają z niej obywatele słowaccy. EKUZ nie pokrywa kosztów transportu chorego do Polski. Podróżującym na Słowację zaleca się wykupienie dodatkowych ubezpieczeń prywatnych, które w razie konieczności pokryją koszty leczenia w szerszym zakresie, jak również koszty opieki medycznej w prywatnych szpitalach i klinikach oraz koszty transportu medycznego.

Od 1.07.2006 r. słowackie Górskie Pogotowie Ratunkowe (Horská zachranná služba) wprowadziło opłaty za przeprowadzane akcje ratownicze. Opłatom podlega „techniczna“ strona akcji ratowniczej, tj. przybycie ratowników na miejsce wypadku, użycie skutera śnieżnego, samochodu lub helikoptera. Bezpłatne jest udzielenie pomocy medycznej. Wprowadzenie opłat nie dotyczy akcji na stokach narciarskich, na których za bezpieczeństwo narciarzy i ewentualne akcje ratownicze odpowiedzialny jest zarządzający stokiem. Za udzieloną pomoc płacą ci narciarze, którzy odnieśli obrażenia poza wyznaczonymi trasami narciarskimi. Orientacyjna wysokość opłat: nieskomplikowana akcja ratownicza 3500–4000 SKK (ok. 370–430 PLN), bardziej skomplikowane akcje ratownicze w wyższych partiach gór 7500–13000 SKK (800–1400 PLN), akcje ratownicze na terenach wysokogórskich, długotrwałe poszukiwania zaginionych, wydobywanie zasypanych przez lawiny – ponad 100 000 SKK (ponad 10 500 PLN). Cztery słowackie firmy ubezpieczeniowe (Allianz, Union, Kooperativa i Generali) oferują ubezpieczenie kosztów akcji ratowniczej Horskiej služby (10–20 SKK dziennie, rocznie do 500 SKK). Ubezpieczenie można wykupić w hotelach, siedzibach Horskiej služby oraz w biurach informacji turystycznej. Koszty akcji ratowniczych Horskiej záchrannej služby pokrywają wykupione w polskich firmach ubezpieczeniowych specjalistyczne ubezpieczenia obejmujące turystykę górską, wspinaczkę, alpinizm itp. Ubezpieczenie pokrywać musi koszty poszukiwań i ratownictwa. Koszty leczenia pokrywa ubezpieczenie zdrowotne. Warunkiem udzielenia bezpłatnej pomocy medycznej jest przedłożenie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego.

INFORMACJE DLA KIEROWCÓW. Zielona karta nie jest dokumentem obowiązkowym przy wjeździe samochodem na Słowację. Nadal może ona służyć jako międzynarodowy dowód ubezpieczenia, który w razie wypadku ułatwia uzyskanie odszkodowania. Międzynarodowe prawo jazdy nie jest wymagane. Osoba, która nie ukończyła 18. roku życia, nie może prowadzić pojazdów mechanicznych mimo posiadanego prawa jazdy. Brak ważnego prawa jazdy karany jest mandatem do wysokości 7000 SKK. Brak nalepki „PL" karany jest często mandatem. Pieszy ma bezwzględne pierwszeństwo na przejściu. Obowiązuje jazda z zapiętymi pasami bezpieczeństwa (także na tylnych siedzeniach) oraz zakaz używania telefonu komórkowego przez kierowcę w trakcie jazdy.
Przejazd słowackimi autostradami i drogami ekspresowymi (a dla samochodów ciężarowych także niektórymi drogami I klasy) jest płatny. Ceny winiet (dialničná nalepka):
• dla pojazdów do 3,5 t (ważna odpowiednio: dzień, tydzień, miesiąc, rok) – brak/150 SKK/300 SKK /1100 SKK;
• dla pojazdów od 3,5 do 12 t – 260 SKK/1100 SKK/ 2600 SKK/13 500 SKK;
• dla pojazdów powyżej 12 t – 300 SKK/1200 SKK/3000 SKK/28 000 SKK.
Winiety można kupić na przejściach granicznych, większych stacjach benzynowych i w urzędach pocztowych. Wysokość mandatu za brak winiety to trzykrotność opłaty rocznej dla danego typu pojazdu. Stosowana jest również kara administracyjna – wielokrotność mandatu. Dozwolona maksymalna prędkość w terenie zabudowanym to 60 km/godz., poza terenem zabudowanym 90 km/godz. i na autostradzie 130 km/godz. Od 15 października do 15 marca obowiązkowa jest jazda z włączonymi światłami mijania. Jazda bez włączonych świateł karana jest mandatem do 2000 SKK.

Przekroczenie prędkości o mniej niż 40 km/godz. karane jest mandatem w wysokości do 2000 SKK, a o ponad 40 km/godz. – do 7000 SKK. Wykroczenie przeciwko ogólnie obowiązującym przepisom ruchu drogowego karane jest mandatem w wysokości do 2000 SKK. Dopuszczalna zawartość alkoholu we krwi kierowcy: 0,00 promila. Każdy kierujący, który odmówi poddania się badaniu na zawartość alkoholu we krwi, traktowany jest jak osoba będąca pod wpływem alkoholu. Zawartość alkoholu do 1 promila we krwi kierowcy karana jest mandatem do 10 000 SKK, a ponad 1 promil – do 15 000 SKK. Należy zwrócić uwagę na właściwe parkowanie samochodu. Zaostrzone zostały kontrole prowadzone zarówno przez policję, jak i straż miejską, co w konsekwencji prowadzi do założenia blokady na koła lub odholowania samochodu zaparkowanego niezgodnie z przepisami na specjalny parking. W Bratysławie np. koszt odholowania i parkowania na parkingu policyjnym dla samochodu osobowego wynosi 3500 SKK (plus mandat do 2000 SKK). Za zaparkowanie przez osobę nie uprawnioną na miejscu wyznaczonym tylko dla inwalidów policja może nałożyć mandat do wysokości 10 000 SKK. Odholowane może zostać również auto zaparkowane w miejscu niedozwolonym, nawet jeśli nie stanowi utrudnienia dla ruchu. Samodzielne zdemontowanie blokady jest zagrożone karą do 1 roku więzienia. Zdemontowanie blokady i jej zabór zagrożony jest karą więzienia do dwóch lat.
Od 1.06.2007 r. obowiązkowe będzie przewożenie dzieci do lat 12 w fotelikach samochodowych.

PODRÓŻOWANIE PO KRAJU. Nie ma ograniczeń. Turyści i taternicy wędrujący w wysokich partiach gór obowiązani są zgłosić trasę, przewidywany czas wyprawy w góry i czas powrotu np. w schronisku lub placówce HZS (Horská záchranná služba). Niezgłoszenie się po powrocie przez dłużej niż 6 godzin uznawane jest za bezpośrednią prośbę o pomoc. Od 1 lipca w przypadku akcji ratowniczej poszukiwani będą pokrywać jej koszty, chyba że mają specjalne, komercyjne ubezpieczenie. Nieprzestrzeganie poleceń HZS (również Straży Ochrony Przyrody i Straży Leśnej) może zostać ukarane mandatem do 10 000 SKK. Należy bezwzględnie przestrzegać okresów zamknięcia tras i szlaków turystycznych dla turystów – od 1 listopada do 15 czerwca. Poza wyznaczonymi szlakami turystycznymi można wędrować tylko z licencjonowanym przewodnikiem górskim. Przekraczanie granicy na szlakach turystycznych – poza okresem, gdy jest to oficjalnie dozwolone – jest traktowane jako nielegalne przekroczenie granicy, co grozi zakazem wjazdu na teren Słowacji nawet do 10 lat. Piesze przejścia graniczne na niektórych szlakach turystycznych są zamknięte od 1 listopada do 15 czerwca. Obowiązuje zakaz nocowania „na dziko”, na parkingach i przy drogach.

Podróżujący pociągiem osobowym lub pospiesznym w grupach minimum sześcioosobowych mają możliwość zakupienia biletu grupowego z odpowiednią zniżką (osoby do 15 lat – 60 proc. zniżki, od 15 do 26 lat – 50 proc. i od 26 lat – 20 proc). Bilety grupowe można kupić również na pociągi międzynarodowe. Dzieci (dwoje) do 6. roku życia pod opieką osoby dorosłej mającej odpowiedni bilet podróżują pociągami bezpłatnie, jednak tylko wtedy, gdy zajmują jedno miejsce siedzące. Za każde następne dziecko powinno się wykupić bilet z 50-procentową zniżką. Podróżując koleją, można kupić bilet w pociągu, należy jednak zgłosić brak biletu konduktorowi natychmiast po wejściu do wagonu. Dopłata do biletu zakupionego w pociągu wynosi 70 SKK, kara za jazdę bez ważnego biletu wynosi 700 SKK.

BEZPIECZEŃSTWO. Nie ma szczególnego zagrożenia przestępczością.

OBYCZAJE. Nie istnieją szczególne normy prawne lub zwyczajowe, których nieprzestrzeganie mogłoby prowadzić do sytuacji konfliktowych.

PRZYDATNE INFORMACJE:
• Na terenie Słowacji działa kilkadziesiąt punktów, które umożliwiają błyskawiczne przekazanie pieniędzy z Polski (np. Western Union). Usługi tego rodzaju świadczą również banki, punkty wymiany walut, biura turystyczne itp. Część punktów czynna jest w soboty i niedziele, natomiast punkty działające w hotelach czynne są zazwyczaj całodobowo. Wiele kantorów i niektóre banki wymieniają również złotówki. Niektóre kantory pobierają prowizję za wymianę walut – informacja na ten temat najczęściej jest dostępna tylko po słowacku.
• W przypadku niektórych hoteli, uzdrowisk, usług itp. można spotkać się ze specjalnymi cenami dla cudzoziemców, np. z dwukrotnie wyższą opłatą niż podano w przewodniku czy ulotce. Stosowanie innych cen za usługi dla turystów jest niezgodne z przepisami Słowacji i UE.
• Należy również zwrócić uwagę na zasady korzystania z komunikacji miejskiej. W Bratysławie bilety zniżkowe przysługują tylko studentom studiującym na bratysławskich wyższych uczelniach. Studenci-cudzoziemcy, którzy nie ukończyli 26. roku życia, mogą otrzymać w biurach bratysławskiego zakładu komunikacji miejskiej (MHD) specjalną legitymację, na podstawie której zyskują prawo do zniżki.
• Telefony alarmowe: zintegrowany system ratunkowy 112, policja 158, straż miejska (Mestská polícía – cała Słowacja) 159 (bezpłatny), pogotowie ratunkowe 155, straż pożarna 150, informacja o numerach telefonów na terenie całej Słowacji 1181, górskie pogotowie ratunkowe HZS 18300.
• Bezpłatne (na koszt abonenta) połączenie do Polski: Poland-Direct 0800 00 48 00.
• Numer kierunkowy na Słowację z Polski: 00421, numer kierunkowy do Bratysławy 2, a ze Słowacji do Bratysławy 02.

źródło: MSZ