Wyjazd na Węgry

PRZEPISY WJAZDOWE. Obywatele polscy korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach Unii Europejskiej/Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dokumentem podróży uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu (niezależnie od jego celu) na terytorium Republiki Węgierskiej do 90 dni jest paszport bądź dowód osobisty (starego i nowego wzoru – ten drugi ważny do końca 2007 r.). Przed wyjazdem należy się upewnić, czy dokument jest w wystarczająco dobrym stanie technicznym i pozwala na stwierdzenie tożsamości (szczególną uwagę w przypadku starszych, książeczkowych dowodów osobistych należy zwrócić na aktualność zdjęcia).

Ograniczenia swobodnego przemieszczania się i pobytu mogą mieć miejsce jedynie z uwagi na zasady polityki bezpieczeństwa i zdrowia publicznego.
Dodatkowe informacje w wersji elektronicznej dostępne są na stronie internetowej MSZ: www.msz.gov.pl  w dziale Informacje konsularne – „Informacje dla obywateli polskich wyjeżdżających do innych krajów UE/EOG”.

W przypadku pobytu nie przekraczającego trzech miesięcy obywatele UE uzyskują prawo pobytu w innym państwie członkowskim bez żadnych dodatkowych warunków i formalności poza koniecznością posiadania ważnego dowodu tożsamości lub paszportu. Prawo swobodnego przemieszczania się i pobytu uzyska też członek rodziny obywatela UE nie mający unijnego obywatelstwa, niezależnie od jego przynależności państwowej.
Pobyt powyżej 90 dni. Prawo pobytu na okres przekraczający trzy miesiące uzyskują obywatele UE:
• zatrudnieni lub prowadzący działalność gospodarczą w goszczącym państwie członkowskim;
• mający wystarczające środki utrzymania dla siebie i członków swojej rodziny, aby nie stanowić podczas swego pobytu obciążenia dla systemu pomocy społecznej goszczącego państwa członkowskiego, oraz mający pełne ubezpieczenie zdrowotne;
• przybyli do goszczącego państwa członkowskiego w celu podjęcia nauki, w tym szkolenia zawodowego, oraz mający pełne ubezpieczenie zdrowotne i środki finansowe na swoje utrzymanie.
W przypadku takiego pobytu państwa członkowskie mogą wymagać od obywateli UE jedynie zarejestrowania się w urzędzie właściwym dla miejsca pobytu i uzyskania dowodu zarejestrowania się.

Na Węgrzech pobyt powyżej trzech miesięcy wymaga legalizacji: należy uzyskać zezwolenie na pobyt (kartę pobytu) – w celu wykonywania pracy, lub też na pobyt czasowy – w celu podjęcia studiów, wykonywania pracy na czas określony, poszukiwania pracy. Organem wydającym karty pobytu jest w Budapeszcie (dla województwa Pest i Budapesztu) centrum regionalne Urzędu do Spraw Imigracji i Obywatelstwa (w przyszłości karty będą wydawane w większych miastach wojewódzkich przez tzw. biura dokumentów).

PRZEPISY CELNE. Zgodne z normą unijną. Przy wywozie przedmiotów o wartości kulturowej potrzebne jest potwierdzenie właściwych instytucji (np. w przypadku obrazów – Galerii Narodowej, starych mebli – Muzeum Sztuki Użytkowej).

MELDUNEK. Osoby prywatne (nie dotyczy to obywateli UE) przy pobycie dłuższym niż 30 dni mają obowiązek przed upływem tego terminu zameldować się w komendzie policji właściwej dla miejsca pobytu. W hotelach, na kempingach i w kwaterach prywatnych turyści są meldowani z urzędu w dniu przyjazdu.

UBEZPIECZENIE. Polisy polskich towarzystw ubezpieczeniowych są honorowane. Niezbędne jest posiadanie dokładnych informacji o zakresie ubezpieczenia, do kogo w razie potrzeby należy zwracać się za granicą i jaki jest tryb realizacji polisy.

SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA. Nie ma zagrożeń sanitarno-epidemiologicznych, nie są wymagane szczepienia. W razie wypadków i nagłych zachorowań udziela się bezpłatnie pierwszej pomocy lekarskiej. W innych przypadkach wymagana jest Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ), którą wraz z paszportem lub dowodem osobistym przekazuje się lekarzowi prowadzącemu. Od 1 stycznia 2006 r. EKUZ zastąpiła dotychczasowy druk E-111 umożliwiający obywatelom Unii korzystanie z opieki medycznej w innych krajach członkowskich. Aby ją otrzymać, wystarczy zgłosić się do najbliższego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia. EKUZ uprawnia tylko do korzystania z podstawowych usług medycznych, dlatego wyjeżdżającym za granicę zaleca się wykupienie dodatkowych ubezpieczeń prywatnych, które w razie konieczności pokryją koszty leczenia w szerszym zakresie, jak również koszty opieki medycznej w prywatnych szpitalach i klinikach. Wskazane jest wykupienie indywidualnego pakietu ubezpieczeniowego, szczególnie od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia (poza EKUZ). Świadczenia zapewnione przez EKUZ nie obejmują tych przypadków. Szczegółowe informacje o EKUZ zamieszczone są na stronach internetowych NFZ: www.nfz.gov.pl .

INFORMACJE DLA KIEROWCÓW. Podczas pobytu turystycznego honorowane jest polskie prawo jazdy. Węgierskie służby graniczne na ogół bardzo dokładnie kontrolują pojazdy i ich dokumenty. W razie stwierdzenia jakichkolwiek nieprawidłowości dotyczących np. dowodu rejestracyjnego, tablic, numerów podwozia, silnika itp. pojazd jest zatrzymywany do wyjaśnienia, co niekiedy trwa nawet kilka godzin. Jeśli samochodem dysponuje osoba nie będąca jego właścicielem, powinna mieć notarialne upoważnienie od właściciela, przetłumaczone na język węgierski, angielski lub niemiecki. Kierowcy poruszający się pojazdami będącymi w leasingu winni być zaopatrzeni w umowę leasingową przetłumaczoną na język węgierski, angielski lub niemiecki.

Autostrady oznaczone są literą M, drogi europejskie literą E. Turyści podróżujący samochodem muszą mieć na samochodach plakietki PL oraz winiety potwierdzające opłacenie przejazdu autostradami. Płatne odcinki autostrad: M1 Budapeszt–Györ–Hegyeshalom, M3 Budapeszt–Hatvan–Gyöngyös–Füzesabony–Polgár (stale w budowie do granicy z Ukrainą), M5 Budapeszt–Kecskemét–Kiskunfélegyháza–Szeged (rozbudowa do granicy serbskiej), M7 Budapeszt–Balatonaliga i Balatonszárszó–Ordacsehi, M70 Letenye–Tornyiszentmiklós, M30 łącząca M3 z Miszkolcem, M0 Budapeszteński Pierścień (bezpłatna; oddany odcinek łączy M1/M7 z M5 na zachodzie i południu, w budowie odcinki łączące M5 z M3 i most na Dunaju). Winiety na wszystkie autostrady można kupić na stacjach benzynowych; przy wjeździe na autostradę nie ma takiej możliwości.

Zainstalowane na trasie kamery rejestrują, czy samochód ma przyklejoną na szybie winietę i czy jest ona ważna. Za brak winiety przewidziane są mandaty. Ceny opłat za autostrady M1, M3, M5, M7 i M30: 10-dniowa, 31-dniowa i roczna na pojazdy kategorii D1, odpowiednio – 2500 HUF, 4200 HUF, 37 000 HUF, D2 – 6500 HUF, 12 500 HUF, 106 000 HUF, D3 – 10 000 HUF, 18 000 HUF, 158 000 HUF, D4 – 13 000 HUF, 22 500 HUF, 190 000 HUF. Kategoria pojazdu D1: motory i samochody o masie całkowitej do 3,5 t plus naczepy; kategoria pojazdu D2: samochody ciężarowe o masie całkowitej od 3,5 do 7, 5 t oraz autobusy o masie całkowitej od 3,5 do 12 t; kategoria pojazdu D3: samochody ciężarowe o masie całkowitej od 7,5 do 12 t oraz autobusy o masie całkowitej powyżej 12 t; kategoria pojazdu D4: samochody o masie całkowitej powyżej 12 t. Od 1 czerwca 2003 r. obowiązuje również 4-dniowa winieta dla pojazdów kategorii D1, która w zależności od pory roku kosztuje 1170 HUF (od stycznia do końca kwietnia i od października do końca grudnia) i 1520 HUF (od maja do końca września). Z myślą o kierowcach poruszających się samochodami ciężarowymi o masie całkowitej powyżej 12 t z dniem 1 stycznia 2005 r. wprowadzono także jednodniową winietę, która kosztuje 2750 HUF.

Na terenach zabudowanych w miejscowościach wypoczynkowych o wzmożonym ruchu pieszym obowiązują strefy z ograniczeniem prędkości do 30 km/godz.
Ciężarówki powyżej 7,5 t poruszające się w ruchu międzynarodowym mają zakaz jazdy: a) od 1 września do 3 listopada i od 2 marca do 14 czerwca w niedziele oraz w dni wolne od pracy w godzinach 8.00–22.00; b) od 15 czerwca do 31 sierpnia w weekendy od 8.00 rano w soboty do 22.00 w niedziele oraz w dni wolne od pracy od 8.00 do 22.00. Ograniczenia w poruszaniu się samochodów ciężarowych znajdujących się w ruchu międzynarodowym nie obowiązują w okresie od 4 listopada do 1 marca. Ograniczenia te nie obowiązują w przypadku transportu żywych zwierząt, produktów mlecznych, szybko psującej się żywności, mrożonego mięsa i wyrobów mięsnych i pasz.
Paliwo można kupić tylko do zbiornika wbudowanego w pojeździe. Na trasach szybkiego ruchu działa dobrze rozbudowana sieć stacji benzynowych. W ostatnim czasie pojawiły się przypadki kradzieży (spuszczania) paliwa z TIR-ów, głównie w północno-wschodnich Węgrzech, dlatego też zalecane jest parkowanie/postój na dobrze oświetlonych stacjach benzynowych międzynarodowych koncernów.

BEZPIECZEŃSTWO. Nie ma szczególnego zagrożenia przestępczością. Częste są kradzieże kieszonkowe, głównie w Budapeszcie na trasach uczęszczanych przez turystów. Najwięcej kradzieży zdarza się w centrach handlowych, w środkach komunikacji miejskiej, w miejscach atrakcyjnych turystycznie, jak Wzgórze Zamkowe (Baszta Rybacka, Kościół Mátyása), okolice bazyliki i plac Bohaterów, a szczególnie góra Gellerta o zmroku. Częste są kradzieże na plażach i w kąpieliskach; można ich jednak uniknąć, gdyż na terenie wszystkich tego typu obiektów są szatnie i przechowalnie przedmiotów wartościowych.

PRZYDATNE INFORMACJE:
• Walutę można wymienić w bankach oraz kantorach. Można również pobierać pieniądze w ogólnie dostępnych bankomatach. Na Węgrzech nie można płacić bezpośrednio za towary i usługi zagranicznymi środkami płatniczymi z wyjątkiem euroczeków i kart kredytowych.
• Od 2 maja 2002 r. na Węgrzech działa Stowarzyszenie Użyteczności Publicznej „Biały Pierścień” zajmujące się ochroną turystów. W chwili obecnej ma ono 3 biura, do których mogą zgłaszać się poszkodowani turyści. Jedno z nich znajduje się w Budapeszcie pod adresem: 1055 Budapest, Szent István krt. 1., tel. (00 36 1) 472 11 61, 312 22 87, faks 472 11 62. Pozostałe dwa biura znajdują się na północnym i południowym brzegu Balatonu pod adresami: 8600 Siófok, Petőfi sétány 9 (Hotel Balaton), tel. (00 36 84) 310 655; 8231 Balatonfüred, Széchenyi út. 26 (Hotel Marina), tel. (00 36 87) 343 644. Ponadto w VI dzielnicy Budapesztu przy ul. Vigadó (centrum miasta) działa biuro przyjmujące zgłoszenia od turystów w szczególnie trudnych sytuacjach; pod numerem tel. (00 36 1) 438 80 80 trwa 24-godzinny dyżur angielsko- i niemieckojęzyczny.
• Całodobowa informacja celna (Váminfó): tel. (00 36 1) 470 41 21 lub 122, faks 470 41 20, e-mail: vam.info@mail.vpop.hu . Informacja turystyczna o Węgrzech (Turinform), Sütó u. 2, 1052 Budapest, tel. (00 36 1) 317 98 00, faks 317 96 56, e-mail: tourinform@mail.hungarytourism.hu ,
www.hungarytourism.hu . Informacja turystyczna o Budapeszcie: 1364 Budapest, Pf. 215, faks (00 36 1) 266 74 77, e-mail: info@budapestinfo.hu , www.budapestinfo.hu

źródło: MSZ