Wyjazd do Wielkiej Brytanii

Na terytorium Szkocji oraz Irlandii Pn. funkcjonują odpowiednio funty szkockie i północnoirlandzkie (nie są one wymienialne poza terytorium Wysp Brytyjskich).

PRZEPISY WJAZDOWE. Obywatele polscy korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach Unii Europejskiej/Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dokumentem podróży uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu (niezależnie od jego celu) na terytorium Wielkiej Brytanii jest paszport bądź dowód osobisty (nowego i starego wzoru – ten drugi ważny do końca 2007 r.). Przed wyjazdem należy się upewnić, czy dokument jest w wystarczająco dobrym stanie technicznym i pozwala na stwierdzenie tożsamości (szczególną uwagę należy zwrócić na aktualność zdjęcia).
W przypadku pobytu nie przekraczającego trzech miesięcy obywatele UE uzyskują prawo pobytu w innym państwie członkowskim bez żadnych dodatkowych warunków i formalności poza koniecznością posiadania ważnego dowodu tożsamości lub paszportu. Prawo swobodnego przemieszczania się i pobytu uzyskuje też członek rodziny obywatela UE, niezależnie od jego przynależności państwowej. Ograniczenia swobodnego przemieszczania się i pobytu mogą mieć miejsce jedynie z uwagi na zasady polityki bezpieczeństwa i zdrowia publicznego.

Pobyt powyżej 90 dni. Prawo pobytu na okres przekraczający trzy miesiące uzyskują obywatele UE:
• zatrudnieni lub prowadzący działalność gospodarczą w goszczącym państwie członkowskim;
• mający wystarczające środki utrzymania dla siebie i członków swojej rodziny, aby nie stanowić podczas swego pobytu obciążenia dla systemu pomocy społecznej goszczącego państwa członkowskiego, oraz mający pełne ubezpieczenie zdrowotne;
• przybyli do goszczącego państwa członkowskiego w celu podjęcia nauki, w tym szkolenia zawodowego, oraz mający pełne ubezpieczenie zdrowotne i środki finansowe na swoje utrzymanie.
W przypadku takiego pobytu państwa członkowskie mogą wymagać od obywateli UE jedynie zarejestrowania się w urzędzie właściwym dla miejsca pobytu i uzyskania dowodu zarejestrowania się.

W Wielkiej Brytanii pobyt powyżej 90 dni nie wymaga legalizacji zarówno w przypadku pobytu turystycznego, jak i związanego z podjęciem studiów czy wykonywaniem pracy. Od 1 maja 2004 r. Polacy jako obywatele rozszerzonej UE mogą podjąć legalne zatrudnienie w Wielkiej Brytanii. Osoby pracujące są objęte programem rejestracji pracowników (Workers Registration Scheme). Dlatego też w ciągu pierwszego miesiąca od podjęcia pracy należy dokonać rejestracji.
Dodatkowe informacje w wersji elektronicznej dostępne są na stronie internetowej Konsulatu Generalnego RP w Londynie: www.polishconsulate.co.uk , oraz na stronach MSZ: www.msz.gov.pl  w dziale Informacje konsularne – „Informacje dla obywateli polskich wyjeżdżających do innych krajów UE/EOG”.

PRZEPISY CELNE. Nie ma ograniczeń w przywożeniu ani wywożeniu pieniędzy na terytorium Wielkiej Brytanii. Posiadanie większej kwoty pieniędzy na granicy musi być odpowiednio udokumentowane, np. wyciągiem z banku, ponieważ zachodzić może podejrzenie o „pranie brudnych pieniędzy”. W Wielkiej Brytanii przywożone towary uznaje się za przeznaczone do użytku osobistego, jeżeli nie przekraczają następujących ilości: 200 szt. papierosów, 10 l alkoholi spirytusowych, 20 l wina ze zwiększoną zawartością alkoholu (porto, sherry), 90 l wina, 110 l piwa.

Przewóz zwierząt domowych. Osoby podróżujące z psami lub kotami do Wielkiej Brytanii obowiązane są zadbać o to, by zwierzę oznakowane było mikrochipem i miało paszport. W dokumencie tym powinny znaleźć się informacje dotyczące szczepienia przeciw wściekliźnie, badania krwi określającego poziom przeciwciał przeciw wściekliźnie (zwierzę może być przywiezione do Wielkiej Brytanii po upływie 6 miesięcy od daty uzyskania wyniku badania krwi). Na 24 godziny, jednak nie więcej niż 48 godzin przed wjazdem na teren Wielkiej Brytanii zwierzę powinno zostać odrobaczone z kleszczy i tasiemca (informacja ta powinna znajdować się w paszporcie). Badanie to zastępuje kwarantannę. Psy określonych ras nie mogą być w ogóle wwożone do Wielkiej Brytanii. Podstawowe warunki podróżowania ze zwierzętami są dostępne na stronie internetowej ministerstwa rolnictwa Wielkiej Brytanii: www.defra.gov.uk, infolinia: 02079046000. Uwaga: Ponieważ takie same przepisy obowiązują w Irlandii, zwierzęta, które przeszły całą procedurę przy wjeździe do Wielkiej Brytanii, mogą z terenu Wielkiej Brytanii zostać przywiezione do Irlandii bez konieczności jej powtarzania. Szczegółowe informacje można uzyskać pod numerem telefonu: (0035)316072827, pod adresem internetowym: www.agriculture.gov.ie/pets , bądź też wysłać zapytanie pod adresem e-mail: pets@agriculture.gov.ie .

PRZEPISY PRAWNE. Zabronione jest wwożenie m.in. narkotyków, materiałów o tematyce pornograficznej, podrobionych markowych wyrobów, pirackich nagrań. Obowiązuje bezwzględny zakaz przywożenia narzędzi niebezpiecznych (noże składane, kordziki, kastety, sprzęt do wschodnich sztuk walki itp.), których posiadanie w miejscu publicznym jest niedozwolone. W Wielkiej Brytanii, w odróżnieniu od innych krajów, nie wydaje się typowych zaświadczeń o niekaralności. Osoba, która obowiązana jest przedstawić ten dokument w urzędzie, powinna skontaktować się z brytyjskim posterunkiem policji właściwym dla miejsca zamieszkania lub bezpośrednio z New Scotland Yard.

MELDUNEK. Nie ma obowiązku meldunkowego.

SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA. Nie ma zagrożenia sanitarno-epidemiologicznego. Opieka lekarska jest bezpłatna, trzeba jednak zarejestrować się w rejonowej przychodni i wybrać lekarza rodzinnego, tzw. General Practitioner. Osoby nie płacące ubezpieczenia w Wielkiej Brytanii (National Insurance) muszą mieć Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). Jest ona wydawana przez oddziały NFZ w Polsce (szczegółowe informacje pod adresem internetowym: www.nfz.gov.pl ). EKUZ uprawnia tylko do korzystania z podstawowych usług medycznych, dlatego wyjeżdżającym za granicę zaleca się wykupienie dodatkowych ubezpieczeń, które w razie konieczności pokryją koszty leczenia w szerszym zakresie, jak również koszty opieki medycznej w prywatnych szpitalach i klinikach. Wskazane jest wykupienie indywidualnego pakietu ubezpieczeniowego, szczególnie od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia (poza EKUZ).

Aby uzyskać opiekę zdrowotną, można korzystać ze świadczeń placówek National Health Service – NHS (Narodowej Służby Zdrowia) – lekarzy rodzinnych (GP), przychodni (NHS Walk-in Centres) i szpitali NHS. Należy przedstawić lekarzowi Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego oraz dowód tożsamości. Do leczenia specjalistycznego i szpitalnego potrzebne jest skierowanie, lecz w nagłych przypadkach można zgłaszać się bezpośrednio na oddział ratunkowy szpitala (Accident and Emergency Department). Adresy lekarzy NHS można uzyskać pod numerem tel. NHS Direct – 08454647 (adres internetowy: www.nhsdirect.nhs.uk ), a także w lokalnym urzędzie ds. opieki zdrowotnej (w Anglii są to Primary Care Trusts, w Walii – Local Health Boards, w Szkocji – Health Boards, a w Irlandii Północnej – Health and Social Services Boards. Opłaty za świadczenia zdrowotne: leki na receptę wydawane są bezpłatnie dzieciom do lat 16, uczniom do 18. roku życia, kobietom w ciąży i osobom powyżej 60. roku życia; pozostałe osoby muszą wnieść opłatę ryczałtową w wysokości 6,65 funta brytyjskiego (GBP) za każdą receptę. Uprawniony do wystawienia recepty objętej refundacją jest lekarz praktykujący w ramach NHS. Część kosztów trzeba ponieść także w przypadku leczenia stomatologicznego: zryczałtowaną opłatę za badanie oraz 80 proc. kosztów leczenia. Transport sanitarny do Polski jest całkowicie opłacany przez pacjenta. Leczenie prywatne: w przypadku skorzystania z opieki placówki działającej poza systemem NHS trzeba opłacić pełne koszty leczenia, bez prawa do ich zwrotu.

Dokumenty niezbędne do uzyskania zwrotu kosztów leczenia to oryginały rachunków i dowodów zapłaty. W razie wątpliwości informacje można uzyskać w Department for Work and Pensions, The Pension Service, International Pension Centre, Tyneview Park, NE98 1BA Newcastle Upon Tyne, United Kingdom, tel. 01912187547, faks 01912187375 lub NHS Direct tel. 08454647.
Numer pogotowia – 999 lub 112.

INFORMACJE DLA KIEROWCÓW. Obowiązuje ruch lewostronny. Obowiązkowe jest zapinanie pasów bezpieczeństwa na przednich i tylnych siedzeniach. Rozmowa przez telefon komórkowy podczas prowadzenia pojazdu jest zabroniona. Dopuszczalny poziom alkoholu we krwi kierującego pojazdem wynosi 0,8 promila. Zielona karta nie jest dokumentem obowiązkowym, nadal jednak służy ona za dowód ubezpieczenia i w razie wypadku ułatwia uzyskanie odszkodowania; pożądane jest wykupienie ubezpieczenia AutoCasco. W Wielkiej Brytanii polisa ubezpieczeniowa wykupywana jest na kierowcę, a nie na pojazd, jak to ma miejsce w Polsce. Dlatego też poruszanie się samochodem użyczonym może wywoływać wątpliwości co do zakresu posiadanego ubezpieczenia. Nie ma obowiązku wymiany polskiego prawa jazdy na brytyjskie, ale można tego dokonać. W tym celu należy pobrać na poczcie formularz D1, wypełnić go i wysłać do DVLA (Driving and Vehicle Licensing Agency, Swansea, SA99 1BT, www.dvla.gov.uk ) wraz z polskim prawem jazdy, dowodem potwierdzającym tożsamość i opłatą w wysokości 38 funtów brytyjskich (GBP).

BEZPIECZEŃSTWO. Zagrożenie przestępczością jest podobne jak w innych państwach Europy Zachodniej. Ofiary przestępstw mają prawo starać się o odszkodowanie; instytucją powołaną do pomocy w tych sprawach jest Criminal Injuries Compensation Authority (CICA). Dodatkowe informacje można uzyskać na stronie internetowej: www.cica.gov.uk . Warto podkreślić, że dla Polaków, którzy przebywają w Wielkiej Brytanii i padli ofiarą przestępstw, policja brytyjska uruchomiła specjalną infolinię. Pod numerem 02073218289 można zostawić po polsku informację o zdarzeniu oraz własny kontaktowy numer telefonu lub adres.

PRZYDATNE INFORMACJE:
• Koszty żywności w Wielkiej Brytanii są ogólnie 2, 3 razy wyższe niż w Polsce. Na przykład 1 kg wędliny kosztuje ok. 8 GBP, bochenek chleba – przeciętnie 1 GBP, litr mleka – ok. 60 pensów, 1 kg jabłek – ok. 1,5 GBP.
• Wynajęcie w Londynie pokoju dwuosobowego to wydatek rzędu 200 GBP tygodniowo i więcej. Ceny zależą od okolicy i standardu mieszkania; często wymagany jest depozyt za tydzień lub miesiąc z góry. Obecnie minimalna płaca za godzinę wynosi 5,35 GBP dla pracowników w wieku 22 lat i powyżej.
• Tygodniowy bilet na autobus w Londynie kosztuje 14 GBP; bilet jednodniowy – 3,5 GBP, jednorazowy przejazd – 2 GBP. Bilety na metro i pociąg są znacznie droższe, np. jednorazowy przejazd metrem to wydatek 4 GBP, a tygodniowa Travel-card (na pociąg, metro i autobusy) na 4 strefy to wydatek 31,6 GBP.

Brytyjskie terytoria zamorskie – warunki wjazdu i opieka zdrowotna

Wyspy Normandzkie (Alderney, Guernsey, Jersey), wyspa Man, Anguilla, Bermudy, Brytyjskie Wyspy Dziewicze – nie jest wymagane posiadanie wizy; opieka zdrowotna jest płatna, zaleca się w związku z tym wykupienie ubezpieczenia medycznego.

Falklandy – wiza nie jest wymagana, przy wjeździe należy okazać wykupiony bilet powrotny oraz udokumentować posiadanie środków finansowych umożliwiających utrzymanie się w czasie planowanego pobytu (karty kredytowe Visa oraz MasterCard traktowane są jako potwierdzenie posiadania środków). Zaleca się wykupienie ubezpieczenia od kosztów leczenia. Na Falklandach działa szpital oraz praktykują lekarze pierwszego kontaktu i dentyści. Więcej informacji: www.falklands.gov.fk .

Wyspy Turks i Caicos – wiza nie jest wymagana; obywatele polscy uprawnieni są do uzyskania pomocy medycznej w razie nagłych wypadków, zaleca się wykupienie ubezpieczenia medycznego obejmującego ewentualne przetransportowanie z miejsca wypadku.

Montserrat – wymagana jest wiza; zaleca się wykupienie ubezpieczenia medycznego.
Kajmany – wymagana jest wiza (informacje o wymaganiach wizowych dostępne są na stronie internetowej: www.gov.ky/pls/immigration/immigration.home ); opieka zdrowotna jest płatna, zaleca się wykupienie ubezpieczenia medycznego obejmującego ewentualne przetransportowanie z miejsca wypadku.

Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego – osoby planujące podróż turystyczną powinny przesłać szczegółowe informacje dotyczące swojego pobytu do Administratora
Brytyjskiego Terytorium Oceanu Indyjskiego (Overseas Territories Departament, Foreign and Commonwealth Office, King Charles Street, Westminster, SW1A 2AH). Nie ma ośrodków opieki medycznej.

Święta Helena – wiza nie jest wymagana, wymagane jest natomiast uzyskanie pozwolenia, które zazwyczaj udzielane jest na krótki okres; zaleca się wykupienie ubezpieczenia zdrowotnego obejmującego ewentualne przetransportowanie z miejsca wypadku.

Wyspa Ascension – wiza nie jest wymagana; zaleca się wykupienie ubezpieczenia medycznego, które obejmuje również ewentualne przetransportowanie drogą lotniczą z miejsca wypadku; dowód takiego ubezpieczenia należy okazać na granicy urzędnikowi straży granicznej. Przed opuszczeniem wyspy należy uregulować wszelkie należności związane z uzyskaną opieką zdrowotną.

Wyspy Georgia Południowa i Południowy Sandwich – wymagane jest uprzednie uzyskanie pozwolenia na wjazd od komisarza wyspy; na wyspach nie ma ośrodków opieki medycznej, zaleca się jednak wykupienie ubezpieczenia medycznego.

Pitcairn – wiza nie jest wymagana, wymagane jest jednak uzyskanie pozwolenia od gubernatora. Na wyspie znajduje się jedynie mała klinika mogąca świadczyć opiekę medyczną w lżejszych przypadkach; zaleca się wykupienie ubezpieczenia medycznego obejmującego ewentualne przetransportowanie z miejsca wypadku.

Brytyjskie Terytorium Antarktyczne – pomoc medyczna jest niedostępna, zaleca się wykupienie ubezpieczenia medycznego.

Gibraltar – wiza nie jest wymagana; w celu podjęcia pracy należy uzyskać pozwolenie; Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego jest uznawana (z wyjątkiem przypadków wymagających długotrwałego leczenia).

źródło: MSZ